Altı Kaval Üstü Şişhane Bir Post:-)

Günaydın...

Sabah işe gelirken arabada radyo dinliyorduk. Konu Osmanlı Sarayındaki hamamlara geldi. Yolumuz çok uzun olmadığı için çok ayrıntılı birşey dinlemedim ama aklıma birşey takıldı: Acaba o koca Topkapı Sarayını nasıl ısıtıyorlardı? Bunca derdin varken aklına takacak başka konu bulamadın mı dediğinizi duyar gibiyim ama ben bazen böyle şeyleri düşünürüm işte! Fazla meraklı olmanın zararları.

Şimdi o koca sarayın tüm odaları kışın her daim ısıtılmıyordu herhalde. E peki padişahın canı günlük mekanından çıkmak isterse, atıyorum tez altın sütunlu odaya gidile (atıyorum öyle bir yer yok) derse ne yapıyorlardı? Bizim eski evin salonunu ısıtmak bir 4 saat sürerdi, o koca mekanları ısıtmayı düşünemiyorum.

Harem dairelerindeki odaları düşünün, her kadının, her cariyenin odaları ayrı, çoluk çocuk hasta olmamalı! Y a o sıcacık hamamdan çıkınca buz gibi yerlerden geçerlerse ne olacak? İnsan banyodan soğur valla...

Acaba duvar içlerinde ısıtma mı vardı, ya da adamlar yerden ısıtma fikrini o dönem bulmuşlar mıydı? Eski mimarların yaratıcılık ve yetenekleri yadsınamaz.

Hayır aslında benim bunu bilmem lazım çünkü hem mimarım, hem de bunun ötesinde mimarlık tarihinde yüksek yaptım. O dönemde bu aklıma takılsaydı Osmanlı Tarihi dersi aldığımız (ki zorunlu dersti) sevgili Filiz Özer hocamıza sorardım. Dersler Filiz hanımın ders ortasında "size bir Osmanlı sarayı dedikodusu anlatayı mı" şeklinde sorusu ile bölünür ve devamı güzel ve hoş sohbetler eşliğinde geçerdi. Osmanlı tarihi derslerimiz savaşlar, tarihler ve bilimum sıkıcı anlatım ile geçmez daha ziyade saray entrikaları, mimari ile ilişkiler, yabancılar ile etkileşmeler konusunda döner dolanır ve Osmanlı dönemine, padişahlara başka gözle bakmamızı sağlardı. Bu dersler aslında lisede verilmeli, savaşların tarihi anlatılacağına ve ezberletileceğine saraydaki hayat, sarayın mimari yapısı, odaları, mutfağı, günlük hayatın işleyişi, padişahların insani yönleri ve diğer ülkeler ile ilgili ilişkiler, etkileşimler gençlere verilmeli. Filiz hanımın dersleri bize değişik bir bakış açısı sağlardı, olaylara bir yönden bakılı kalmamak gerektiğini... Oderste hiç sıkılmazdık. Hatta başka bir derste müzik- resim- mimari ilişkisi tarih ve kültürler bazında incelenmişti, bayılmıştım. Mesela Klimt'in resimlerindeki boşluklar ile Japon müziği içerisindeki duraksamaları müziği dinleterek göstermiş ve Klimt'in Japon sanat ve müziğinden etkilenişini göstermişti. Hiç bu gözle bakmamıştım. Ya da Gotik mimarlık ile o dönem müziklerini karşılaştırırdı.
Zaten mimarlık tarihi kürsüsü çok keyifli bir ortamdı. Öğrenci sayısı onu geçmediği için dersler sınıflarda değil kürsüdeki bir odada masa çevresinde yapılırdı. Bu durumda bir aile gibiydik aslında. Hocalarımız artık birer mimar olmuş bizleri öğrenciden ziyade genç meslektaşlar olarak kabul eder ve ona göre dostça davranırlardı. Sevgili Semra Ögel'in dersleri de favorilerimdendi. Bazen kekli börekli ders sohbetleri de yapardık. Derslerde ve sınavlarda çay içerdik. Zaten sınavlarda tüm kitap defterler açık olurdu. Zaten soruları yoruma dayalı olurdu ki bu benim favorimdi... Ezberim iyi olmasına rağmen konunun özünü kavrayıp yorumlamak her zaman sevdiğim birşey olmuştur. Ne yazık ki bunu yapabilme olanağı ancak yüksek yaparken bana verildi! Ne acı...

Aslında şu duruma ilk başta sinir olmuştum: Bizim kürsüye mimardan ziyade sanat tarihçisi, arkeolog, osmanlı dili ve edebiyatı bölümü mezunları katılırdı ve bu kişiler genelde akademik kariyer için oradaydı. Ben ise sevdiğim bir konuyu daha iyi anlamak için oradaydım. Onca entellektüel görünümlü öğrenci arasında biraz kokoş yapımla, makyajımla filan çok aykırı duruyordum. Hani "bu nasıl sarışın" filmindeki kız gibi... Nedense insanlarda önyargı vardır, donanımlı olmak için illa gözlüklü ve klasik giyimli, hatta paspal olmak gerekmez ama bu beklenir. Lakin bakımlı sarışınlar da akıllı ve konusuna hakim çıkabilir. Arkadaşlar ve hocalardaki bu önyargıyı sanırım yoruma dayalı derslerdeki başarımla kırdım. Hele Günkut hocamızın Avrupa mimarlığı ve felsefeyi içeren dersinde öyle bir ödev ve sınav kağıdı vermiştim ki 100-100 almıştım, hocamız "inanamadım, çok başarılıydı" diyerek tipimle ters orantılı birikimimi övmüştü...Bu ne demek oluyor? Önyargılı olmayın, insanları dış görünüş ile değerlendirmeyin.

Bunun dışında; oğlum ezberden pek hoşlanmaz mesela... O konunun mantığını kavramalıdır önce. Eğer özünü kavrarsa o konuda başarılı olur. Bu nedenle matematiği sever. Birinci sınıftayken bir gün eve geldim, herkez ağlaşıyor. Matematik sınavı varmış ve oğlum tam takır. Sorular şöyleydi, bir günde 3 gazete okursa bir haftada kaç gazete okur filan, resmen denklem sorusu... Anlatamıyorsun bunu. Sonra onun aslında çarpmanın ne olduğunu anlamadığını farkettim. Çarpma tablosu ezberlenmişti, tamam, ama bunu neden ezberlediğini ve ne işe yaradığını anlamamıştı. Önce bir sakinleştik, sonra ben tüm problemleri bir kenara attım ve en başından anlatmaya başladım, sepetlerin içerisine elmalar koyarak onları tek tek toplamak yerine kısa yoldan nasıl toplamı bulabileceğimizi, çarpmanın buradaki yerini... Kalem kutularına kalemler doldurarak, misketlerinden yararlanarak çarpmayı dilim döndüğünce anlattım. Sonra haaaaa anladım dedi. Belki biraz uzun sürdü ve ertesi güne çok yardımcı olmadı ama daha sonra denklem problemleri en iyi çözebildiği konu oldu. Diyeceğim o ki birden ağır problemleri verip tüm çarpım tablosunu ezberleteceğinize matematik nedir, toplama nedir, çarpma nedir bunu anlatın! O minik beyinler aptala dönüyor yoksa...

Nereden nereye geldim. Bir sorunun cevabına ulaşmak için araştırmak gerekir, araştırmanın ne olduğunu, araştırmanın önemini bize ne yazık ki ancak yüksek yaparken verdiler. Mimarlık tarihi okumam bana işimde teknik olarak hiçbirşey katmadı ama yazı yazmayı öğretti, bir problemin nasıl çözülebileceğini öğretti, araştırmanın nasıl yapılabileceğini kavrattı, olaylara tek yönlü bakmamak gerektiğini anlamamı sağladı... Ama bence bu biraz geç oldu, bu daha biz çocukken verilmeliydi.

Şimdi müfredat değişti, biraz daha deneysel ders konuları var, araştırma ödevleri veriyor öğretmenler. Burada internetten yararlanabiliyor çocuklarımız. Ama bu daha geliştirilmeli. Öğretmenlerimiz buna ne kadar hazır ayrıca? Benim jenerasyonum buna ne kadar alışık? Öğretmen bloggerlardan bu konuda yorum bekliyorum çünkü kafam karışık... Çocukların da...

Daldan dala atladığımın farkındayım. Tek kişilik beyin fırtınası yaptım sanırım.

Bu arada hala Sarayın nasıl ısıtıldığını merak ediyorum. Bilenlerden yardım istiyorum. İnternete de bakacağım:-)

Bu nasıl bir post oldu yahu!!! Altı kaval üstü şişhane, neyse bugün de böyle olsun.

Renkli haftasonları dostlar:-)